Pałace na Dolnym Śląsku

Dolny Śląsk to kilkaset pałaców powstałych w bardzo różnym okresie. Wiele z nich przebudowano ze zniszczonych zamków, korzystając z gotowych fundamentów i części odzyskanych materiałów budowlanych. Jednak dolnośląskie pałace to nie tylko domena książąt lub bogatej arystokracji. W późniejszych wiekach pałace budowali również posiadacze dużych majątków ziemskich i bogaci mieszczanie. W ten sposób zbudowano kilkaset pałaców, niektórzy oceniają, że wraz z dużymi dworami, które dorównywały pałacom, było ich około tysiąca. Było, ponieważ bardzo wiele zostało zniszczonych w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Paradoksalnie do zniszczenia wielu pałaców przyczyniła się nie tyle sama II wojna światowa, co jej zakończenie. W działaniach wojennych zniszczeń pałaców było niewiele. Niestety zdobywcy palili pałace jako własność „burżujów”, po nich przychodzili nasi szabrownicy, którzy często podpalali pałace, żeby ukryć rabunek. Duże przedwojenne majątki zamieniano w państwowe gospodarstwa rolne, a w pałacach urządzano mieszkania, szkoły, siedzibę dyrekcji, magazyn, lub cokolwiek innego. Po likwidacji tych gospodarstw następowała szybka destrukcja budynków przy aktywnym udziale miejscowej ludności. Straty ostatnich trzydziestu lat są ogromne i w większości przypadków nie do naprawy. Pałace Dolny Śląsk to hasło w wyszukiwarce, które polecamy dla eksploracji tego tematu.

Jednak cieszmy się z tego, że coś jeszcze zostało. Jednym z większych pałaców jest pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim (https://discover.pl/palac-marianny/). Królewna niderlandzka, żona Albrechta Hohenzollerna budowała ten pałac z przerwami od 1839 roku, w 1857 roku wprowadzili się pierwsi mieszkańcy, a oficjalne zakończenie budowy nastąpiło w 1872 roku. Po drugiej wojnie światowej pałac spłonął, został również rozszabrowany. Od 2012 roku we władaniu gminy, stopniowo jest restaurowany. Pałac zbudowany jest w stylu neogotyckim, stylizowany jest na zamek z czterema wysokimi basztami (33,6m). Pałac otoczono murem nie mającym cech obronnych, chociaż w narożnikach zbudowano po dwie baszty. Obok pałacu jest ogromny park. Jeszcze kilka lat temu praktycznie nieznany, obecnie jest coraz chętniej odwiedzany przez turystów.